Για πρώτη φορά το 2017 η Παγκόσμια Ομοσπονδία Ορθοδοντικών (World Federation of Orthodontists – WFO) όρισε τη 15η Μαΐου ως Παγκόσμια Ημέρα Ορθοδοντικής Υγείας με σκοπό τον εορτασμό της κάθε χρόνο ανά τον κόσμο. Στόχος είναι η ενημέρωση για την ορθοδοντική θεραπεία και τα οφέλη της και η ευαισθητοποίηση του κόσμου σχετικά με την έγκαιρη διάγνωση ορισμένων ορθοδοντικών προβλημάτων.
Τα οφέλη της ορθοδοντικής θεραπείας είναι πολλαπλά, τόσο για τη στοματική όσο και για τη γενικότερη υγεία και ψυχολογία ενός ατόμου. Η απόκτηση ενός όμορφου και ελκυστικού χαμόγελου και η ενίσχυση της αυτοπεποίθησης είναι μόνο δύο από αυτά. Εκείνο που πολλοί δε συνειδητοποιούν είναι ότι η ορθοδοντική θεραπεία μπορεί να προλάβει ορισμένα προβλήματα υγείας. Άτομα με στραβά δόντια ή και κακή σύγκλειση είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν τερηδόνα, ουλίτιδα, αποτριβές, δυσκολία στην μάσηση, προβλήματα ομιλίας και τραυματισμούς δοντιών.
Εκτός, λοιπόν, από τη βελτίωση της αισθητικής του χαμόγελου και της ψυχολογίας του ατόμου, υπάρχουν ακόμα πολλά οφέλη. Τα στραβά δόντια είναι πολύ πιο δύσκολο να βουρτσιστούν και να διατηρηθούν καθαρά και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα όπως τερηδόνα και απώλεια δοντιών. Άλλα ορθοδοντικά προβλήματα μπορεί να προκαλέσουν αποτριβή και φθορά των δοντιών, δυσκολία στην μάσηση, δυσλειτουργία των γνάθων και κόπωση των μυών και της άρθρωσης. Αν δε θεραπευτούν, τα παραπάνω προβλήματα μπορεί να οδηγήσουν σε πονοκεφάλους και δυσκολία στην κίνηση των γνάθων. Μακροπρόθεσμα, η έγκαιρη ορθοδοντική θεραπεία είναι πολύ προτιμότερη από την μετέπειτα αντιμετώπιση προβλημάτων που προέκυψαν λόγω έλλειψης ορθοδοντικής φροντίδας, τόσο στην παιδική ηλικία όσο και στην ενήλικη ζωή.
Η Αμερικανική Ορθοδοντική Εταιρεία και ο Επαγγελματικός Σύλλογος Ορθοδοντικών Ελλάδος συνιστούν κάθε παιδί μέχρι 7 ετών να έχει εξεταστεί από έναν ορθοδοντικό. Μετά δηλαδή την εμφάνιση των πρώτων μόνιμων γομφίων και τομέων, είναι η κατάλληλη ηλικία για έναν πρώτο ορθοδοντικό έλεγχο. Η ορθοδοντική θεραπεία σε αυτές τις ηλικίες επιτρέπει την καθοδήγηση της ανάπτυξης των γνάθων και της ανατολής των δοντιών. Η έγκαιρη διάγνωση και η επιτυχής θεραπεία συγκεκριμένων ορθοδοντικών προβλημάτων μπορεί να προλάβει την ανάπτυξη σοβαρών ανωμαλιών και να κάνει τη θεραπεία σε μεγαλύτερη ηλικία ευκολότερη και συντομότερη. Ο ορθοδοντικός μπορεί να διορθώσει σε μικρή ηλικία προβλήματα που δεν είναι δυνατό να διορθωθούν μετά την ολοκλήρωση της ανάπτυξης του προσώπου και των γνάθων. Ορισμένα ορθοδοντικά προβλήματα προτείνεται να θεραπεύονται όσο νωρίτερα γίνεται, ακόμα και στις ηλικίες 6-9 ετών. Άλλες φορές πάλι είναι προτιμότερο να περιμένουμε μέχρι να πέσουν τα περισσότερα παιδικά δόντια (ηλικίες 10-13 ετών).
Όσον αφορά στους ενήλικες, ποτέ δεν είναι αργά για να βελτιώσει κανείς το χαμόγελό του. Σήμερα όλο και περισσότεροι ενήλικες αναζητούν ορθοδοντική θεραπεία για να διορθώσουν ορθοδοντικά προβλήματα που δεν έτυχε ή δεν κατάφεραν να διορθώσουν όσο ήταν παιδιά. Πέρα από το αισθητικό πρόβλημα που είναι συνήθως το βασικό κίνητρο των περισσοτέρων, υπάρχουν κι άλλοι λόγοι που μπορεί να οδηγήσουν έναν ενήλικα στην αναζήτηση ορθοδοντικής θεραπείας. Η ανάγκη προσθετικής αποκατάστασης (γέφυρα ή εμφύτευμα), η περιοδοντική νόσος ή η τραυματική σύγκλειση είναι κάποιοι απ’ τους λόγους που ορισμένες φορές καθιστούν την ορθοδοντική θεραπεία αναγκαία ακόμα και σε μεγαλύτερες ηλικίες. Πολλοί ενήλικες, παρότι θέλουν να ισιώσουν τα δόντια τους για τους παραπάνω ή και για άλλους προσωπικούς τους λόγους, πιθανόν να το αποφεύγουν, γιατί δε θέλουν να φορέσουν σιδεράκια. Σήμερα αυτό δεν αποτελεί πλέον πρόβλημα. Με τις νέες τεχνικές όπως οι διαφανείς νάρθηκες και τα γλωσσικά σιδεράκια, μπορούν και οι ενήλικες να επωφεληθούν από την ορθοδοντική θεραπεία, με διακριτικό… σχεδόν αόρατο τρόπο.
Όλοι αξίζουμε ένα υγιές και όμορφο χαμόγελο και είναι στο χέρι μας να το αποκτήσουμε. Ας κάνουμε ό,τι μπορούμε για να χαμογελάμε περισσότερο. Γιατί… «Ο κόσμος ενώνεται όταν οι άνθρωποι χαμογελούν»!
Δημοσιεύτηκε στο Corfu Stories (Τεύχος Μαΐου 2019)
Πηγές: wfo.org, orthodrdann.com
Πατρίτσια Τσιούλη, DDS, MSc
Ειδική Ορθοδοντικός