Ο τραυματισμός στα δόντια είναι αρκετά συχνός στην παιδική ηλικία. Μπορεί να έχει ως συνέπεια βλάβη στο ίδιο το δόντι ή και τους ιστούς που το περιβάλλουν. Οι οδοντικοί τραυματισμοί μπορεί να οδηγήσουν σε κάταγμα μύλης ή και ρίζας, σε μετατόπιση του δοντιού, εμβύθισή του στο φατνίο (ενσφήνωση) ή σε πλήρη απόσπασή του από το στόμα (εκγόμφωση). Αποτέλεσμα των παραπάνω μπορεί να είναι η νέκρωση, η αλλαγή του χρώματος του δοντιού και η πιθανή δημιουργία αποστήματος ή συριγγίου. Μεγαλύτερη πιθανότητα οδοντικού τραύματος εμφανίζουν τα παιδιά με έντονη πρόταξη (άνω μπροστινά δόντια που προεξέχουν) και τα παιδιά που ασχολούνται με αθλήματα. Για το λόγο αυτό η αξιολόγηση από Ορθοδοντικό για τη διόρθωση της πρόταξης και η χρήση προστατευτικών ναρθήκων κατά την άθληση βοηθούν στην πρόληψη του οδοντικού τραύματος. Σε περίπτωση που ο τραυματισμός δεν αποφευχθεί, η άμεση και σωστή αντιμετώπιση την ώρα του ατυχήματος είναι ιδιαίτερα κρίσιμη για την μετέπειτα πορεία, πρόγνωση και βιωσιμότητα του δοντιού.

 
Νεογιλά δόντια
Όταν συμβεί τραυματισμός παιδικών δοντιών κρίνεται απαραίτητη η άμεση εξέταση από Οδοντίατρο ή Παιδοδοντίατρο για να αξιολογηθεί η έκταση του τραυματισμού και η πιθανή βλάβη στα μόνιμα δόντια που βρίσκονται σε διαδικασία ανατολής. Είναι πολύ σημαντική η τακτική επανεξέταση του δοντιού τους επόμενους μήνες, καθώς οι επιπτώσεις του τραύματος στα παιδικά δόντια μπορεί να μην εμφανιστούν άμεσα αλλά μετά από κάποιο χρονικό διάστημα.
Σε περιπτώσης ολικής εκγόμφωσης ενός ΠΑΙΔΙΚΟΥ δοντιού, όταν δηλαδή βγει εντελώς από τη θέση του, ΔΕΝ το βάζουμε πίσω (όπως πρέπει να κάνουμε με τα μόνιμα δόντια) αλλά κρατάμε το δόντι και πηγαίνουμε άμεσα στον Παιδοδοντίατρο.

Μόνιμα δόντια
Στα μόνιμα δόντια είναι πιο συχνά τα κατάγματα της μύλης και σπανιότερα τα κατάγματα ρίζας, η μετατόπιση και η πλήρης εκγόμφωση (ολική απόσπαση από τη θέση του).
Αν κατά τον τραυματισμό σπάσει ένα κομμάτι δοντιού, καλό είναι να βρεθεί και να διατηρηθεί σε νερό ή φυσιολογικό ορό. Ο Παιδοδοντίατρος, τον οποίο πρέπει να επισκεφθούμε άμεσα, μπορεί να συγκολλήσει το σπασμένο κομμάτι ή, αν αυτό δεν είναι δυνατό, να συμπληρώσει το έλλειμα με ρητίνη ώστε να αποκαταστήσει τη μορφολογία του σπασμένου δοντιού.
Σε περιπτώσης ολικής εκγόμφωσης ενός ΜΟΝΙΜΟΥ δοντιού, όταν δηλαδή βγει εντελώς από τη θέση του, το βάζουμε πίσω στη θέση του και πηγαίνουμε άμεσα στον Παιδοδοντίατρο.

Όταν βγει από τη θέση του ένα ΜΟΝΙΜΟ δόντι πρέπει να γίνουν άμεσα τα παρακάτω: 
1.Βρίσκουμε το δόντι
2.Ξεπλένουμε το δόντι με κρύο νερό, χωρίς να πιάσουμε τη ρίζα του
3.Βάζουμε το δόντι ξανά στη θέση του και το κρατάμε σταθερό με μια γάζα
4.Αν δεν μπορούμε να το κάνουμε αυτό, βάζουμε το δόντι μέσα σε κρύο γάλα ή νερό
5.Πηγαίνουμε αμέσως στον πλησιέστερο Παιδοδοντίατρο

Σε κάθε περίπτωση, η άμεση επικοινωνία με έναν ειδικό και η επίσκεψη στον πλησιέστερο Παιδοδοντίατρο είναι υψίστης σημασίας, καθώς θα μειώσουν τις επιπλοκές και θα αυξήσουν την πρόγνωση του τραυματισμένου δοντιού.

Δημοσιεύτηκε στο Corfu Stories (Τεύχος Ιανουαρίου 2020)

Πηγές: Ελληνική Παιδοδοντική Εταιρεία

Πατρίτσια Τσιούλη, DDS, MSc
Ειδική Ορθοδοντικός